آیا تا به حال فکر کردهاید که در هر مهمانی و جشنی که میگیرید چقدر زباله تولید میشود؟ و یا تا به حال به دنبال راهکاری برای کم کردن زبالههایتان بودهاید؟ با توجه به سبک زندگیهای امروزی و رشد مصرفگرایی تولیدات زباله بسیار افزایش یافته است.
Zero waste یا زندگی با زباله صفر جنبشیست برای به صفر رساندن زبالههای خانگی. با توجه به شرایط زندگی امروزی، به صفر رساندن زباله تقریبا غیرممکن است. در حقیقت نگاه واقع بینانه در تفکر زندگی بی زباله ؛ تولید حداقلترین میزان زباله است. اگر به دنبال راهحلی برای کاهش میزان زبالههایتان در خانه و یا محل کار خود هستید با این مطلب از چیدانه همراه باشید تا با ایدههای مختلف زندگی بدون زباله آشنا شوید و در زندگی به کار ببرید.
مطلب پیشنهادی : زباله خرد کن خانگی، به همین راحتی از زباله های تر خلاص شوید!
اصول اولیه در زندگی بدون زباله:
- نپذیرفتن (Refuse): از جمع کردن هرچیز اضافی در خانه جلوگیری کنید. از هر وسیلهای در حد نیاز خود تهیه نمایید.
- کاستن (Reduce): میزان موادی که به طور مداوم استفاده میکنید را کاهش دهید. از مصرف گرایی دوری کنید. فرقی ندارد چه در موادغذایی و چه در لباس و یا وسایل دیگر؛ سعی کنید مصرف خود را کم کنید.
- استفاده مجدد (Reuse): با پیدا کردن راهحلی برای استفاده مجدد از وسایل، دوباره از آنها استفاده کنید و عمر آنها را افزایش دهید.
بازیافت (Recycle): آنچه را که قابل استفاده نیست و نمیتواند کاربرد دیگری داشته باشد بازیافت کنید. به طور کلی از خرید موادی که قابل بازیافت نیستند خودداری نمایید. - کمپوست کنید (Rot): موادی مانند میوهها و مواد غذایی که قابل پوسیده شدن هستند را میتوانید تبدیل یه کمپوست کنید تا زیان کمتری به محیطزیست برسد. و برگشت آنها به زمین راحتتر انجام شود.
همه فضاهای خانه را بی زباله کنید
کم کردن تولید زباله در قسمتهای مختلف خانه امکانپذیر است، در ادامه مطلب پیشنهاداتی برای فضاهای مختلف خانه آورده شده است:
به صفر رساندن زباله در آشپزخانه:
آشپزخانه یکی از مهمترین بخشهای تولید زباله در خانه است. همین امروز تغییر را شروع کنید و راهکارهای زیر را برای کم کردن زباله در آشپزخانه به کار ببندید:
۱. کاهش زباله آشپزخانه با خرید مواد غذایی به صورت عمده:
غذاهای بستهبندی شده و ظروف حمل آنها یکی از مهمترین عوامل تولید زباله هستند. مواد غذایی مانند شیرهای پاکتی، بستههای حبوبات و... تقریبا تمام مواد غذایی که از فروشگاهها خریداری میکنید با پاکت و پلاستیکهایی بسته بندی شدهاند که بدون بازیافت وارد لندفیلهای زباله خواهند شد. با خرید فلهای موادغذایی میتوانید تولید بسیاری از زبالههای پلاستیکی را کم کنید.
مطلب پیشنهادی : انواع سطل زباله خانگی، به جنگ آلودگی آشپزخانه بروید!
۲. مصرف مواد غذایی تازه برای کاهش زباله:
یکی از رویکردهای خانه بدون زباله پخت غذا در آشپزخانه و استفاده از میوه و سبزیجات تازه است. علاوه بر اینکه استفاده از سبزیجات و موادغذایی تازه و فلهای، شما را کمتر در معرض مواد نگهدارنده، نمک، قندهای مضر و ... قرار میدهد بلکه زبالههای کم تری برای یک وعده غذا نسبت به فست فود و غذاهای بیرونی تولید میشود.
۳.خانه بدون زباله با تهیه غذا به مقدار لازم:
روزهای مهمانی و دورهمی اغلب از برنامههای پر زباله هستند؛ ولی شما میتوانید آن را هم با برنامهریزی درست به کم ترین میزان زباله برسانید. توجه کنید که به تعداد مهمانهایتان غذا درست کنید تا هدر رفت غذا به کم ترین حالت برسد. اگر غذایی باقی میماند در وعدههای دیگر از آن استفاده کنید.
۴. خرید فلهای مواد شوینده برای خانه بدون زباله:
هر کدام از موادشویندهای که میخریم یک ظرف پلاستیکی دارد که این ظرفها سهم زیادی در میزان تولید روزانه زباله در شهر دارند. ممکن است به این فکر کنید که این پلاستیکها بازیافت خواهند شد؛ اشتباه نکنید این فکر درستی نیست و تولید نشدن این زبالهها بسیار عاقلانهتر و اقتصادیتر و محیط زیستیتر است تا بازیافت آنها.
۵. به حداقل رساندن استفاده از شویندهها در زندگی بدون زباله:
طبق اصل کاستن (Reduce) در زندگی بی زباله؛ اگر بتوانید از شوینده کمتر استفاده کنید و یا شوینده های گیاهی را برای تمیز کردن خانه خود به کار ببرید کار با ارزشی در حق محیطزیست و سلامتی خود کردهاید. چرا که مواد شوینده، خود دارای مواد شیمیایی خطرناکی هستند که به مرور زمان باعث ایجاد مشکلاتی در سلامتی شما و خانوادهتان خواهند شد.
۶. خشک کردن زبالهها:
موادی مانند پوست میوه و ساقههای غیر قابل خوردن در سبزیجات را قبل از ریختن در سطل زباله حتی الامکان خشک کنید، تا حجم زبالهها کم شده و کیسه زباله کمتر مصرف شود. و همچنین از تولید شیرابه زباله که یکی از مهمترین منشا آلودگی در لندفیلها و محل دپوی زباله هستند و باعث آلودگی آبهای زیرزمینی میشوند، جلوگیری میشود.
مطلب پیشنهادی : 10 ایده پوشاندن چهره زشت سطل زباله در آشپزخانه
۷. تهیه کمپوست در خانه بدون زباله:
برخی از مواد غذایی که مورد استفاده شما نیستند (مانند تفالهی چای) را میتوانید به عنوان غذایی برای گیاهان آپارتمانی و تهیه گیاهخاکی برای باغچه استفاده کنید. کمپوست خانگی یکی از موثرترین روش ها خواهد بود.
۸. نه! به ظروف یکبار مصرف:
از ظروف یکبار مصرف خداحافظی کرده و به جای آن از ظروف فلزی و سفالی و شیشهای که زیبایی و سلامت را به آشپزخانه شما میآورند استفاده کنید. مطئنا یک سفره پارچهای بسیار زیباتر از سفره یکبار مصرف است.
مطلب پیشنهادی : راه های کاهش مصرف پلاستیک، فکر می کردین اینقدر ساده باشه؟
۹. استفاده از کیسه پارچهای در خانه بدون زباله:
هرگاه برای خرید بیرون میروید حتما به خودتان کیسه پارچهای به همراه داشته باشید و میوهها و مواد غذایی را در آن بگذارید. حتی میتوانید برای خرید گوشت و مرغ ظرف مناسب با خود به همراه داشته باشید تا پلاستیک اضافی که بوی گوشت گرفته و بعدا هم استفادهای نخواهد داشت را به خانه نبرید، در نتیجه زبالهای تولید نشود.
دکوراسیون اتاق نشیمن بی زباله!
- حذف وسایل اضافی: وسایل و لوازمی که غیرضروری هستند را در دکوراسیون خود استفاده نکنید. چرا که این وسایل به جز پر کردن فضای خانه شما باعث جذب گردوغبار میشوند. در این صورت شما مجبور هستید هر روز خانه را گردگیری کنید. با کم شدن وسایل در خانه سطوحی که نیاز به گردگیری دارند کمتر میشود.
- اهدای وسایل سالم: میتوانید وسایلی که در خانه دارید و استفاده خاصی از آنها نمیکنید و وجود آنها در خانه ضروری نیست را به کسانی بدهید که به آنها نیاز دارند و از آنها استفاده میکنند.
مطلب پیشنهای :تفکیک زباله، این بار مدیریت پسماند در محل کار!
- تزئین خانه بدون زباله: در جشن تولد و مهمانی برای تزئین خانه از وسایل تزئینی یکبار مصرف استفاده نکنید. مثلا برای جشن تولد کودکتان، یک تابلو دستساز تولدت مبارک میتواند پیشنهاد خوبی به جای تزئینات یکبار مصرف باشد. اگر میخواهید تزئینات بیشتری داشته باشید، میتوانید از موادی که دوباره قابل استفاده هستند مانند چراغهای رنگی استفاده کنید. تزئینات و کلاههایی که خودتان برای جشن تولد ساختهاید ایدههای سرگرم کنندهای هستند که میتوانید از آنها برای مراسمات دیگر استفاده کنید.
اتاق خواب بی زباله
- الیاف طبیعی به کار ببرید: حتی الامکان از وسایلی استفاده کنید که از مواد طبیعی مانند پنبه، پشم، کنف، بامبو و.. ساخته شدهاند و پس از خراب شدن و دور انداختن، مطمئنید که به طبیعت برمیگردند.
- وسایل دوستدار محیط زیست: در انتخاب وسایل توجه کنید که جنس مبلمان و تخت و فرش شما طوری انتهاب شود که پس از مدتها استفاده از آن، کمترین آسیب را به محیز زیست وارد کند مثل وسایل چوبی که عمر طولانی دارند و یا فرش پشمی که الیافی طبیعی دارد.
حمام و شستشو با کمترین زباله!
بیش ترین قسمتهایی که میتوانند تاثیر زیادی در عملی شدن تفکر خانه بیزباله داشته باشند آشپزخانه و حمام هستند چرا که بیشترین وسایل پلاستیکی و بستهبندیها مربوط به مواد غذایی و وسایل مورد استفاده در آشپزخانه و حمام است. میتوانید زندگی بدون زباله را از مکانهای کوچک خانه مثل حمام و یا کارهایی مانند نظافت و شستشو شروع کنید.
- استفاده از حوله و دستمالهای با الیاف طبیعی: بهتر است از حولههای پنبهای استفاده کنید که هم عمر زیادی دارند و هم از نظر محیط زیستی آسیب کمتری وارد میکنند. البته برای سلامتی شما هم مفیدترند.
- شویندههای گیاهی: برای شستشو و حمام کردن، از صابونهای دست ساز و شامپوهای فلهای استفاده کنید. به یاد داشته باشید که برای تقویت بدن خود به جای لوسیونهای شیمیایی بهتر است از روغنهای گیاهی که سازگار با بدن شما و محیطزیست میباشند استفاده کنید.
- صرفهجویی در مصرف آب: سعی کنید حتیالامکان آب کم تری را در حمام کردن و شستشو هدر بدهید. یک ظرف در حمام قرار بدهید و دوش آب را تا زمانی که آب گرم شود در آن قرار دهید تا آب کم تری هدر برود و از آن آب بعدا در کارهای شستشو و آبیاری گیاهان استفاده کنید.
- استفاده از مسواک قابل بازیافت: میتوانید از مسواکهای گیاهی مانند چوب مسواک و یا بامبو که انتخابی ارزان و پایدار هستند، استفاده کنید که بستهبندی پلاستیکی ندارند و برای سلامتی شما هم گزینهی بهتری هستند.
مزایای زندگی بیزباله:
همانطور که از نام این نوع سبک زندگی پیداست، زندگی شما با کم ترین تولید زباله خواهد بود و بسیار واضح است که خانه و خانوادهای که کم تر زباله تولید میکنند سالمتر و شادتر خواهند بود. از مزایای زندگی بدون زباله میتوان به:
- سلامت افراد خانواده
- ایجاد نظم و برنامهریزی در زندگی
- کمک به اقتصاد خانواده در طولانی مدت
- کمک به محیط زیست
انتقاد بر زندگی بیزباله!
اگر انتقادی بر این نوع سبک زندگی وارد باشد؛ به دلیل عادت کردن انسانها به زندگیهای مصرفگرایانه، سریع و دیدگاههای خودمحورانه و ناپایدار انسان در قبال زمین و محیطزیست است.
- در نگاه اول اگر بخواهید همه کارهای مربوط به زندگی بی زباله را انجام دهید ممکن است خسته و دلزده شوید چرا که این نوع سبک زندگی نیاز به صبر و برنامهریزی بیش تری دارد. در نتیجه توصیه میشود از کارهای کوچک شروع کنید.
- برخی از کارهای زندگی بدون زباله ممکن است در خانههای آپارتمانی وکوچک امروزی سخت به نظر برسد مانند خشک کردن زباله در هوای آزاد که در ابتدا ممکن است با جمع شدن پشه و مگس همراه باشد. ولی می توانید راهکارهای مناسب برای خانههای کوچک را به کار ببرید.
- با سبک زندگی بدون زباله، زمانی که صرف برخی از کارهای روزمره میشود بیش تر از زندگی عادی خواهد بود به طور مثال شما با استفاده از دستمال پارچهای باید زمانی را صرف شستشوی آن ها کنید ولی با استفاده از دستمال کاغذی این طور نخواهد بود!.کمی با پیشروی در این نوع زندگی و عادت کردن به آن سرعت و نظم زندگی بیشتر خواهد شد و به همان نسبت آرامش بیشتری خواهید داشت چرا که با تولید زباله کمتر انرژی مثبتی در خانه جریان خواهد داشت.
سخن نهایی:
از خانه خود شروع کنیم!
در ابتدا با مطالعه روش زندگی بدون زباله ممکن است همه ما فکر کنیم که به صفر رساندن زباله در خانه کاری غیرممکن است. مطمئنا به صفر رساندن زباله کاری زمانبر و نیاز به تلاش بسیار زیادی دارد، آنچه اهمیت دارد تلاش برای کم کردن زباله است در نتیجه باید از کارهای کوچک شروع کنیم. اگر هر خانوادهای از خانهی خود شروع کند، تاثیر بسیار زیادی در کاهش تولیدات زباله خواهد داشت