سرای تاریخی باقری ها

تاریخچه سرای تاریخی باقری ها

حاج محمدرضا باقری سازنده اصلی و ساحب سه دنگ از این خانه است و همراه همسران و فرزندان دو برادر کوچکترش به نام های حاج محمدحسین و حاج محمد رحیم باقری در این خانه زندگی می کردند. از سال ۱۲۴۶ در سرای باقری ها که بزرگ ترین خانه تاریخی شمال کشور است، دو پسر و نه دختر از سه ازدواج حاج محمدرضا، چهار دختر و شش پسر از سه ازدواج حاج محمد رحیم و دو پسر و یک دختر از یک ازدواج حاج محمد حسین متولد شدند. این خانه ۷ حیاط دارد که شامل دو حیاط اندرونی، دو حیاط بیرونی، حیاط مطبخ، حیاط هشتی و حیاط سرطویله هستند و خانه را به ۴ طریق به بیرون مرتبط می کنند. در طی سال ها ازدواج فامیلی باعث شد تا ساختمان ها در این زمین گسترش یابند و با ازدواج برخی از دختران و پسران با خانواده های فلسفوی، تقوی و ... بسیاری از آن ها از خانه خارج شدند. بدین ترتیب، اولین بافت تاریخی ثبت شده کشور متعلق به خانواده های ثروتمند، اصیل و گسترده شد و همیشه از مهمان وازی و گشاده رویی آن ها به عنوان مهم ترین خصلت هایشان ذکر شده است. همچنین، درهای گشوده و سفره های رنگین این خانواده بسیار پرآوازه بود.

حاج محمدرضا باقری که صاحب بازار بزرگ نعلبندان بود، به دلیل اعتبار و نفوذ بالایش در اقتصاد، در مسائل سیاسی و اجتماعی زمان خود نیز مشارکت جدی داشت. تجارت، پیشه اصلی خاندان باقری ها بود و محصولات پنبه و توتون را با محصولات تجاری روسیه مبادله یا خرید و فروش می کردند. روایت شده است که اسکناس های روبل پنهان شده باقری ها در صندوق های خانه شان پس از انقلاب کبیر بی ارزش ماند. سازمان میراث فرهنگی این خانه باشکوه را در ۱۶ مهر ۱۳۷۹ خریداری خالی از سکنه کرد و در سال های ۸۴ تا ۹۰دبه مرمت سرای تاریخی باقری ها پرداخت و این مرمت و بازسازی بارها به دلایل متعدد متوقف شد. در آبان ۱۳۹۵ سازمان میراث فرنگی استان گلستان خانه را به بخش خصوصی و نظارت صندوق احیا و بهره برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی تحویل داد و خانه باقری ها پس از مرمت اصولی و بهره برداری به عنوان مجموعه تاریخی، فرهنگی و گردشگری، درهایش را به روی مردم باز کرد و با نام "سرای تاریخی باقری ها" جان گرفت و به حیات برگشت.